ارث
ارث از جمله مباحث حقوقی بسیار شایع و مبتلا به در هر نظام حقوقی است که در شاخه احوال شخصیه و قواعد آن از جمله قواعد آمره است یعنی خلاف آن نمی توان تراضی نمود.
ارثیه یا میراث اموالی است که از متوفی به جا می ماند و طبق قاعده الاقرب فالاقرب افراد اصلح برای مالک شدن این اموال خویشان نزدیک تر او به ترتیب طبقات بیان شده در قانون مدنی اعم از سببی یعنی اقوامی که به سبب خاصی چون ازدواج خویشاوند شده اند ونسبی یعنی اقوامی که از پدر ومادر یا هردو یااجدادپدری و مادری مشترک متولد شده باشند که وراث نامیده می شوند.
ارث به موت حقیقی یا فرضی مورث متحقق می شود.
موت فرضی زمانیست که طبق شرایط قانونی غایب مرده فر ض می شود مثلا مدت نسبتا مدیدی گذشته باشد و سن او از حدخاصی بالاتر رفته باشد و به هیچ وجه درباره حیات یا ممات وی خبری نباشد و …
مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی زمانی مستقر می شود که حقوق و دیون متوفی ادا شده باشد و مقصود از استقرار مالکیت وراث الحاق قطعی سهم هر وارث از ترکه به دارایی او و انحلال شرکتی است که از مال وراث و طلکاران و موصی لهم تشکیل شده و ترکه نامیده می شود.
ماده ۸۶۹ قانون مدنی ترتیب تادیه دیون متوفی را مقرر داشته است .
اگر برای ادای واجبات مالی وصیتی شده باشد، اجرای آن وصیت مقدم بر سایر وصایا است.
معامله وراث نسبت به اعیان ترکه مادام که دیون تصفیه نشده، غیرنافذ است و دیان می توانند آنها را به هم زنند.
مجهول بودن تاریخ تقدم و تاخر فوت اشخاص مانع توارث است ومگر آنکه موت به سبب غرق یا هدم واقع شده باشد که در اینصورت از هم ارث می برند. اگر تاریخ فوت یکی از آنهامعلوم و دیگری مجهول باشد، آنکه تاریخ فوتش مجهول است از دیگری ارث می برد. شرط اصلی وراثت، زنده بودن در حین فوت مورث است و در مورد حمل وجود نطفه او در زمان فوت مورث است همچنین باید زنده نیز به دنیا آید هرچند بلافاصله بمیرد.
قتل عمد مانع از ارث است اعم ازاینکه بالمباشره یا بالتسبیب؛ منفرداًیا مشارکتاً، یا بامعاونت دیگری باشد.
حجب: حجب حالتی است که وارثی واسطه بودن وارث دیگر از ارث بردن کلا یا جزئا محروم می شود.
حجب بر دو نوع است: حرمانی و نقصانی
حجب حرمانی یعنی وارث از اصل ارث محروم می شود مثل برادر ابی که با بودن برادر ابوینی از ارث محروم می شود و حجب نقصانی فرض وارث از حد اعلی به حد ادنی نازل می شود.مثل تنزل حصه زوجه از ربع به ثمن در صورتیکه برای زوج او اولاد باشد.
فروض وراث:
اشخاصی که به فرض ارث می برند، عبارتند از: مادر با فرض۱/۶ درصورتیکه متوفی فرزند داشته باشد و ۱/۳ اگر متوفی فاقد فرزند باشد
زوج ۱/۴ درصورتی که متوفی فرزند داشته باشد و ۱/۲ در صورت نداشتن فرزند
زوجه ۱/۸ در صورتیکه متوفی فرزند داشته باشد و ۱/۴در صورت نداشتن فرزند
برخی از وراث به فرض ارث می برند یعنی سهم مشخصی ندارند باید فرض برها سهم خود را بگیرند هرچه باقی ماند به قرابت به این عده می رسد. مثل پسر
رد: اگر تمام وراث به فرض ارث ببرند و ماترک مازاد اشد یعنی پس از اینکه فرض بر ها فرض خود را بردند ترکه زیادی بیاید در اینصورت اضافی ماترک به ورثه رد می شود….